Teknenin Ölümü

Kara yakındı önce, hem çok yakın,

Elimi uzatsam tutardı.

Yıldızsız teknemdi inip çıkan gece,

Kurumuş gece, kum, kömür, arduvaz...

Kara yakındı önce, hem çok yakın,

Denizleyin inip çıkan önümde

Bir tanrının atardamarı.

Açtım, yorgundum ama uykum yoktu.

Günlerce yekesiz, yelkensiz

Ne de çok kuş takılmıştı ardımıza,

Ne çok harman gördüm köpükten beyaz...

Açtım, yorgundum ama uykum yoktu

Güneşler hâlâ sağımda solumda,

Sürer gibiydi açık deniz.

Deniz en ince hayvanı belleğin

Nerden kalktım, o rıhtım, o çan..

Bilmiyorum o gök kıyı nereye gitti!

Bir masal şebboyu çarmıhtaki yaz.

Deniz en ince hayvanı belleğin

Bir kuşluk vakti tanrının sevdiği

Görünür zamanı yaratan.

Canlı mıydım? O uğursuz kıyıda

Öldüğüm gün de bilemedim.

Hep o sallantı, o devinim, o avcıl

Bayrak, bir az aş tenceresi, bir az

Küfür, karı kız öyküleri, sonra

Dipteki ölülerin fısıl fısıl 

Konuşmalarını dinledim.

Doğdum mu? Nasıl? Belki bir tezlik

Yeli kımıldadı, kan gibi.

Ağaç ve kızak, demir, yağ, halat, katran.

Boya kutuları, sünger, tel ve gaz...

Derken gün kokulu yüreğimdi ilk

Yapının boş gömütünde dikili

Sabırsız kaburgama çarpan.

Ruh, şarabı gördü üzümden önce

Süt, kan olmak için devinir

Tohum bildi herkesten önce ekmeği

Gün, denizi salıvermeden batmaz.

Ruh, şarabı gördü üzümden önce

Ağaç ne diye kalktı çiçeklendi,

Denize inmesi nedendir?

Ah yalnızlığın gömük kapıları,

Aysız ayışığı gibiydim.

Geceleyin gece, gündüzleyin gün

Gibi suyun altına vuran yalaz.

Ah yalnızlığın gömük kapıları

Bir yağmuru dinlercesine bütün

Anları içiçe bilirim.

Bir tekne her zaman düşüncelidir.

Bizimle demirledi gece.

Karaya çıktı tayfalarım uykulu.

Pruvamda çok acayip bir yıldız

Konmak istercesine gider gelir.

Suları budanmış bir yolculuğu

Sürdürmek isterdi kendince.

Kara yakındı önce, ödağacı

Kokusu sarmıştı geceyi.

Ve bir kuş bağırdı çağırdı tepemde,

Fosforlu sesi kabarık ve ıssız.

Lâle rengindeydi şimşeğin dalı.

Güney doğunun yangını pembe

Nakışlı bir çanak gibiydi.

Unutmak istemiyorum bunları,

Göğün damarlarını gördüm,

Fırtına kırının yaban keçisini,

Koşar küpeşteme saçsız sakalsız...

Ağaç gibi yırtılan karanlığı.

Koca kulaklı lodosu, o fili,

Ah yay biçimindeydi ölüm.

Yalnızlıktır denizin tek yasası.

Aşkın altın yasasıdır

Bir gün kum uyanır, ay gıcırdarsa

Çalınırsa bir gün gömük kapımız

Kalamazsın sabaha inen suda,

Kalk kürek, yola düşmenin sırası,

Aşkın altın yasasıdır o.

Kükürt rengindeki ağzı gecenin

Üfürdü huysuz karanlıkta

Sintineme düşçül bir ateş böceği,

Kömürdüm, tahtaydım, kurumuş anız,

O böcek oldu yangını teknemin.

Anladım kuşun, yıldızın gizini,

Başladım usuldan yanmaya.

Söndüremezdi kimse bu ateşi,

Kıyıdan kesilmiş sularda,

Kara hem yakındı şimdi, hem çok uzak,

Bir yanyanaydım onunla, bir yalnız.

Devirdim bütün yüklediklerimi

Ve demiri uykuda bırakarak

Bindirdim eskil kayalara.

Parçalanıyordum kimse bilmeden.

Ateştim cevizin içinde.

Ve bir gece içinde bilmeden öldüm.

Ey gece, nereden yol bulacağız,

Ey yaralı göğsüme düşen yelken,

Ya sen kürek, solmuş rüzgâr gülüm,

Ya sen ne diyeceksin, söyle!

Deniz durdu, mumyası yıldızların

Erir gün görmüş kayalıkta, 

Ve yürüdü sabah, denizin ineği.

Ölünce ne yapsak sabah oluruz...

Ah kara yakındı ve darmadağın.

Kuşları durmuş zaman kadar eski.

Taşları hüzün olan kara.

Kopmuş uykunun iskeletiyim ben,

Artık yelin göğsü olamam.

Gördün mü ölümün gözündeki rengi,

Söyle, ölüp dirilen tanrı, Tammuz,

Ay yapraklarının indiği bu dam,

Eski düşleri taşır mı yeniden,

Koca karınlı kuşlar gibi.

Bir yanda parçalanmış teknem durur.

Sert tütünüyle gün bir yanda.

Kara yakındı önce, hem çok yakındı.

Elimi uzatsam tutardı ama

Yalnızlıktır denizin tek yasası,

Bütün ölüler unutulur,

Yaşayanlar kalır tek başlarına.

Akşamleyin kaptan, bir kaç gemici

Gelip dizildiler kıyıya.

Tutunacak bir tekne arar gibiydi

Ayağı kayan meltem ve cigara

İçerek konuştular gizli gizli.

Bense dalgın bakıyordum, boşuna

Koparılmış süsendim sanki.

Çalıştılar bir hafta, Ağustosun

Altısında bütün iş bitti.

Kesik baş çapa, iplerim, küreklerim

Kumsalda şaşkın bir yığındır şimdi.

Tüter el ayak, tüter ıslak odun,

Denizin uzaklardan getirdiği

Yabancı, anlamsız bir şeyim.

Melih Cevdet Anday

Kirli Ağustos

O da var olanın ağır ağır yokluğu

Şurda bir gündüz kımıldamakta

Dağılmanın beyaz organı: tuz birikintileri

Gibi bir gündüz

Kalın kabuklarını kaldırır doğa.

Düşer bir balıkçının tersi olan şey

Kirli ağustos! beni ordan oraya götüren eşya

Aklımda üç beş otel ya kalır

Ya kalmaz üç beş otel aklımda

O da değil bir otelin kendisi

Yalnızlığın kahverengi organı: düş birikintisi

Bir de kahverengi alevlerden yapılma.

Başka değil, yokluğu görmek için

Kirli ağustos! göz kapaklarımı da yaktım sonunda.

EDİP CANSEVER

Gitme O Güzel Geceye Usulca

Gitme o güzel geceye usulca 

İhtiyarlık yanmalı ve saçmalamalı gün kapandığında; 

Öfkelen, öfkelen ışığın ölümünün karşısında.

Akıllı adamlar, bilmelerine rağmen karanlığa gömüleceklerini sonlarında, 

Sözleri şimşek çaktırmamış olduğu içindir ki onlar 

Gitmezler o güzel geceye usulca.

İyi insanlar, son defa ellerini sallarlar, öylesine ateşli bağırarak. 

Faydasız işleri, yeşil bir koyda dans ediyor olabilir ama onlar da, 

Öfkelenirler, öfkelenirler ışığın ölümünün karşısında.

Güneşi uçarken yakalamış olan vahşi insanlar, 

Ve öğrenen, çok geç, yas tuttuklarını onun yolunda, 

Gitmezler o güzel geceye usulca.

Kör gözlerin göktaşı gibi alevlenip ve şenlenmesini 

Kör eden bir görme gücüyle gören ağır hasta adamlar da 

Öfkelenirler, öfkelenirler ışığın ölümünün karşısında.

Ve sen, benim babam, hüzünlü tepede, orada 

Yalvarırım, lanetle ve kutsa beni şimdi acımasız göz yaşlarınla. 

Ama gitme o güzel geceye usulca. 

Öfkelen, öfkelen ışığın ölümünün karşısında.

Dylan Thomas

Phoenix

Ben orda, akşamına orospular dadanan

Camlarında pis sinekler gezinen, ben orda

Eskimiş bir tutuşla şarabını içiyor

Kadınlarda oluyor kadınsız bakışlarla

Başıyla öne düşmüş yüreğiyle beraber

Ya Tanrıya inanır ya da isyana.

Kimseye vermiyor ki acılardan artarsa

Kuytular çıkarıyor sevişmeler onlardan

Bu nasıl bir bakış ki dünyaya intiharla

Ya da hep kar yağıyor da düşünmesi siyahtan

Öyle ya kim sevişirdi acıları olmasa

Kim bakardı uzağa köpekleri saymazsam.

Orası bir ölümdür şarabımı doyuran

Ölünen yüzler gibi bir bütündür adamlar

Vaftizi gün ışığında bir garip protestan

Tanrısıyla sevişir, herkes bilir sevişmeyi o kadar

Kim ne derse desin ben bu günü yakıyorum

Yeniden doğmak için çıkardığım yangından.

Edip Cansever

Hüzünlü Bir Akşam Borusunun Ezgisi İçin Söz

Av bitti, titreyen borular

Akşamı kovalıyor köpeklerle

İkimiz içinse yarına kadar

Topal Hephaistos'la nar ateşte

Dövülecek üzünç namluları var.

Kemikten yapışık kardeşler gibi

Vurgun yemiş tinimle kutsal tenim

Ah biri kanatsız ateşböceği

Siz boğumlu deyin, ben eklemli diyeyim

Toprak yutan arısıdır öteki.

İki dilli yazı bulundu taşımızda

Tapısını bire indiren Amenofis

Gizli gizli ağlar Güneş tanrıya

Hangimiz mutsuz kral Hattusilis

Hangimiz ermiş mutluluğa.

Masallar dinlerdi sevdalı Cemşit,

Sindbad, balık gözlü Şirin, Şehrazat

Ey sevi, Afrodit benzeri dikit,

Kaç çeşit demir deldi Ferhat,

Hematitta, limonit, pirit,

Ufuk ışıkları yedi bitirdi.

Horus'un kasrında ne aradığın?

Bak, avutmaya geldik kendimizi

Ah tanrıları ölmüş Amoritler kırgın

Tahta idoller karşıladı bizi.

Kargışlı Şahinin başıdır deniz

Düştü mü kanlarla her akşam

Ormanlar içinde ikimiz,

Çıldırtan bir dumandır yaşam

Şeytanın kandilleri ve biz.

Kimi gün karıştırırım birbirimizi

Dirhemler gibi kurnaz tüccarın elinde,

Olur acıdan yoksarım kendimi,

Eski bir şatoda demir şövalye,

Ölmüş çoktan, boş kalmış içi.

Hem İskender'in talihli atıyım

Yengiler yaşadım Küçük Asya'da,

Hem de Kıbrıs'ta satıldığım

Kıvırcık saçlı, mağrur Romalı'ya

Gün yüzü görmeden kömür çıkardım.

Olmuştu bahtımın Sultanı,

Zambaklar kraliçesi nice bir straliçe,

Kalbim ki menhirlerdir, suskun aşkı

Ansıtmak için dikilmiş yazıdan önce,

Unutansa ben gene, ben zavallı.

Ben Mesih'tim, hem Barabbas'tım,

Kim çarmıha gerildi o gün

Bağışlanan kimdi, karıştırmışım,

Bugünse bağışlayan göğsün

Kollarını açınca ben çarmıhım.

Birdim iki oldum, iki iken bir

Ne yalnızken birim, ne de seninle iki,

Sevi de yalnızlık gibidir

Var yok eder durur kişiyi

Akşamları boru sesiyle gelir.

Melih Cevdet ANDAY